Znane nieznane - Zima w Szczeicnku.

Archiwalne artykuły historyczne, które pojawiały się na łamach Dwutygodnika Szczecineckiego TEMAT. http://www.temat.net
Post Reply
Szczecinek.org
Posts: 168
Joined: 02 Feb 2009, 21:13

Znane nieznane - Zima w Szczeicnku.

Post by Szczecinek.org »

Szczecinek w zimowej szacie na pocztówkach prezentowany był niezmiernie rzadko. Najstarsze, które przetrwały do naszych czasów, pochodzą z początków XX wieku. Zimowa tematyka urwała się po 1945 roku. Do dzisiaj nie ukazała się ani jedna widokówka z zimowego Szczecinka. Wielka szkoda, ponieważ jezioro i park mogą być bardzo wdzięcznym tematem dla fotografów.
W tym odcinku "Znane - nieznane" prezentuję wszystkie dostępne mi archiwalne zdjęcia zrobione zimą. Na okrasę zamieszczam swoje - najstarsze (w kolorze!) sprzed ćwierćwiecza, aby przypomnieć o niegdysiejszych szczecineckich śniegach i mrozach. Srogość zimy tutejszym zwyczajem mierzy się... grubością tafli lodowej na jeziorze Trzesiecko. W tym roku w połowie marca wynosiła blisko 30 centymetrów. To sporo biorąc pod uwagę to, że nie każdej zimy jezioro bywa skute lodem. W każdym razie, wbrew zapowiedziom górali i meteorologów, tegoroczną trudno zaliczyć do zim stulecia. Co prawda przez ostatnie trzy miesiące temperatura oscylowała zazwyczaj poniżej zera, ale z tego powodu nikt nie ogłaszał dwudziestego stopnia zasilania, a w mieszkaniach tych włączonych do MEC, było zawsze ciepło.

Image

Image

Zdjęcie ul. Wyszyńskiego na wysokości ul. 9. Maja wykonałem w lutym. Oczyszczoną ze śniegu jezdnią jadą dziesiątki samochodów a na równie dobrze uprzątniętych chodnikach widać tłumy przechodniów. W tym samym miejscu w pamiętnym styczniu 1979 roku było jak za podbiegunowym kołem. Atak zimy nastąpił w noc sylwestrową. Cała Polska stanęła (dosłownie) w okowach siarczystego mrozu i zasypana zwałami śniegu. Aura wstrząsnęła posadami realnego socjalizmu, toteż nic dziwnego, że zimę określano jako klęskę żywiołową. Kto to widział, aby w styczniu padał śnieg i to w tak dużej ilości! W naszych mieszkaniach zrobiło się nagle zimno, mimo, że wydobywano wówczas nieporównanie więcej węgla niż obecnie. Prawdę mówiąc było i tak lepiej niż pamiętnej zimy w 1963 roku, kiedy - jak podają kronikarze - w warszawskich mieszkaniach temperatura nie przekraczała 14 stopni. Kolorowy orwowski (ORWO to nazwa enerdowskiej firmy produkującej materiały fotograficzne) slajd ukazuje niegdysiejszą ul. marszałka Żukowa. Pod zwałami śniegu nie widać ani jezdni ani chodników. Ruch zresztą wówczas był niewielki i opustoszałą ulicą przemykają jedynie skulone postacie. W dalekim planie na szczytach dwóch budynków stojących naprzeciw siebie odczytać można propagandowe hasła: "Taniej, szybciej, lepiej" zaś pod drugiej stronie coś o współpracy w ramach RWPG i MHD.
Meteorolodzy oceniają, że tegoroczna zima była najchłodniejsza od siedmiu lat. Podobną mieliśmy ostatnio w 1995/1996 roku. Według badań Zakładu Klimatologii IMGW wcześniej mroźne zimy wystąpiły w latach: 1928/29, 1939/40, 1941/42, 1946/47, 1953/54, 1955/56, 1969/70, 1978/79, 1984/85, 1987/88 i w 1995/1996.

Image

Najstarsza "zimowa" pocztówka, jak wynika z pocztowego stempla, została wysłana dokładne 16 lutego 1910 roku do Münster. Nie wiem czy była to zima stulecia, w każdym razie, jak wynika ze zdjęcia, w parku było całkiem sporo śniegu. Zdjęcie wykonano na wysokości byłej przystani LOK. Po prawej stronie alejki obsadzonej wierzbami(?) widać ośnieżony trzcinowy dach drewnianej, wspartej na słupach altany. Po lewej fragment żywopłotu okalający, istniejący w tym miejscu do 1945 roku pomnik poległych na wojnach mieszkańców ówczesnego Neustettina.

Image

Tę samą alejkę w tym samym roku, ale widzianą od strony więzienia, przedstawia kolejne zdjęcie. W dali, pośród drzew majaczą zarysy dużych głazów. Znajdowało się tam zanurzone w gęstej zieleni lapidarium, składające się z trzech potężnych, kamiennych głazów. Jeden z nich, ten największy, poświęcony był kanclerzowi Bismarckowi.

Image

Image

Oba prezentowane archiwalne zdjęcia wyszły spod ręki tego samego fotografa. Pierwsze z nich (1910 rok) - na tle zaśnieżonego zamku i miejskiego kąpieliska (szopa na palach) widzimy trzy pary łyżwiarzy trzymających się za ręce. Za nimi, lodowemu szaleństwu oddaje się spory tłumek tubylców.
Na następnym zdjęciu ale zrobionym już w znacznej odległości od brzegu, na pierwszym planie widzimy... tę samą, grupę łyżwiarzy. Ponieważ w tym przypadku fotograf miał problemy z perspektywą, fotomontaż polegający na ożywieniu śnieżnego krajobrazu, wyszedł mu pod zdechłym Azorkiem. Łyżwiarze zdecydowanie nie pasują do tego widoczku.
Z historycznego punktu widzenia dokument jest nieco lipny. Na obu zdjęciach niewątpliwie jedyną wartość historyczną ma daleki plan z wieżą kościoła św. Mikołaja (dz. Mariackiego) i zamku z charakterystyczną, zwieńczoną baniastym hełmem wieżyczką. W latach 1936-37 skrzydło północne i wschodnie zostało bardzo mocno przebudowane i dzisiaj z jego dawnego wyglądu praktycznie nic nie pozostało.

Image

Fotografia z 1935 roku została zamieszczona w turystycznym folderze. Trudno powiedzieć, czy tak jak w poprzednich posłużono się fotomontażem. Jeśli nie, to tak duża ilość bojerów w jednym miejscu jest naprawdę imponująca.

Image

Nie pamiętam jaka była zima w 1991 roku, ale to były już ostatnie dni zespołu domków kempingowych wybudowanego na podzamczu w latach siedemdziesiątych. Przedtem przez ładnych kilkanaście lat w tym miejscu stały domki, ale z płyty pilśniowej. Kamping wraz z ulokowaną tuż przy Niezdobnej plażą i pomostami należał do WPT Jantaria. W skrzydle rycerskim mieściły się pokoje hotelowe oraz stołówka. Murowane domki campingowe zostały rozebrane jeszcze przed sprzedażą zamku. Od tego czasu minęło piętnaście lat. Właściciel zamkowego skrzydła w tym czasie zdążył jedynie wymienić, a i to pod presją, jedynie dachówkę. Nie na wiele to się zdało. Zamek dzisiaj jest już praktycznie ruiną - tyle, że pod dachem.

Jerzy Gasiul

Dwutygodnik Temat nr 411 z 31.03.2006
www.temat.net
Stach
Posts: 3722
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

Re: Znane nieznane - Zima w Szczeicnku.

Post by Stach »

Szkoda, że tych zdjęć teraz nie widać...
Post Reply