Szczecinecki Portal Historyczny im. Karla Tuempla Szczecinek.org. ZAPRASZA.
      Menu

      Polecamy

      Historyczna TopLista

Strony historyczne

      Kim był Karl Tuempel

Karl Julius Tuempel urodził się 10 sierpnia 1855 roku w Gotha w Turyngii jako drugie z dziesięciorga rodzeństwa. Pochodził z mieszczańskiej rodziny, której hugenocka religijność połączona z praktycznym podejściem do życia według tradycji kupieckich odcisnęło się na wychowaniu. Te chrześcijańskie i realne wychowanie wyznaczyło jego drogę i styl życia.

Po ukończeniu gimnazjum Ernestinum w Gotha, w roku 1872 rozpoczął studia filozofii na uniwersytecie w Getyndze (Göttingen). Anegdoty opowiadane przez jego uczniów przedstawiały go w tamtych czasach jako wesołego, towarzyskiego i pełnego życia studenta potrafiącego pogodzić naukę starych języków, germanistyki i historii z życiem towarzyskim. Studia ukończył na uniwersytecie w Lipsku gdzie obronił swoja rozprawę doktorską o Aresie i Afrodycie wyróżnioną summa cum laude czyli z najwyższą pochwałą.

Świadomie starał się o prace nauczyciela na niedalekim Pomorzu gdzie ciągnęły go surowy pruski styl życia i nieodkryta historia ziemi wschodnioniemieckiej. Możliwość łatwiejszego zatrudnienia, umożliwiły mu wczesne poślubienie narzeczonej pochodzącej ze starej hamburskiej rodziny marynarskiej, było kolejnym powodem przeprowadzki na Pomorze. Po roku okresu próbnego w Pyrzycach (Pyritz) otrzymuje w 1882 roku stałą posadę w Królewskim Gimnazjum Księżnej Jadwigi w Szczecinku (Königliche Fürstin - Hedwig - Gymnasium zu Neustettin), w którym pracował do czasu odejścia na emeryturę w Święta Wielkanocne 1921 roku.

Tuempel, pedagog z krwi i kości, nauczanie młodych ludzi, którym przekazywał swoją wiedzę, porządek, temperament i miłość, ale w razie potrzeby również dyscyplinę, postawił sobie jako cel życia. Jednak samo nauczanie nie potrafiło go zaspokoić, podobnie jak jego przodkowie w Turyngii, był zaangażowany w sprawy mieszkańców i zasiadał jako konserwatywny radny rady miasta Szczecinka. Jako naukowiec szczególnie interesował się historią. Postawił sobie za zadanie odkrywanie przeszłości miasta Szczecinka, będącego jego druga ojczyzną.

Jego pierwsza praca dotycząca historii Szczecinka Die Gründung von Schloß und Stadt Neu-Stettin 1310 została wydana w 1906 roku, w tym opracowaniu określił datę powstania miasta na 1310 rok. Po zatwierdzeniu obchodów 600 lecia miasta otrzymuje z magistratu zamówienie na monografię, spisaną historie miasta Szczecinka. Dzięki jego poszukiwaniom w archiwaliach na terenie całego kraju powstała książka, Neustetin in 6 Jahrehunderten, wybiegała daleko przed dotychczasowe podobne pozycje. To wszechstronne dzieło z bogatymi przypisami źródłowymi zostało wydane w roku jubileuszowym, w którym autor wraz z burmistrzem Sasse otwierali pochód przedstawiający sceny z udokumentowanej przez Tuempla historii miasta.

Dzięki jego książce historia miasta nabrała wyrazu i trafiła do świadomości jego mieszkańców. Praca rozsławiła Tuempla i poprzez jego kolejne wydawnictwa o opuszczeniu wód jeziora Wielimia przez Fryderyka Wielkiego, polskie najazdy, rozprawkę o pierwszym historyku miasta Wokeniusie jak również rekonstrukcje szczecineckiego herbu i graficzną rekonstrukcję zamku książęcego w kolejnych wiekach ugruntowała jego pozycję badacza miejskiej historii. W późniejszym czasie uzupełnił to kolejnymi pracami o Szczecinku, Czarowniku Woycke, Polenlermen i Konfliktem Kleista o słup graniczny.

Odznaczony Czerwonym Orderem Szlacheckim, doceniony honorowym obywatelstwem miasta, jedna z ulic nosiła jego imię, to wszystko było potwierdzeniem zasług wielkiego mieszkańca Szczecinka.

Różnorodność zainteresowań Tuempla wyrażała się również w jego zamiłowaniu do sportu. Sam będąc dobrym gimnastykiem przez lata był protektorem Gimnazjalnego Klubu Gimnastyczno - Wioślarskiego. Jego napisana pięknym gotykiem księga pamięci poległych w czasie I WS uczniów Früstin - Hedwig - Gymnasium, (do której oprawę wykonał jego przyjaciela, Hella Rebling-Lange) świadczy o jego nie przeciętnych zdolnościach artystycznych.

Po mimo wielu sukcesów na płaszczyźnie zawodowej, w życiu prywatnym doświadczył wielu nieszczęść. Było mu pisane przeżyć swoja żonę, troje dzieci, zięcia i jedno z dwóch wnuków. Nieszczęścia, które jako wierzący chrześcijanin znosił z pokorą, i przez które jeszcze więcej czasu poświęcał na pracę zawodową. Do ostatnich swoich dni zachował pełną świeżość umysłu i zmarł w wieku prawie 85 lat 20 lutego 1940 roku.
Mimo czasu wojny żegnali go mieszkańcy całego miasta, urzędnicy, uczniowie, miasta które straciło wielkiego mieszkańca, nauczyciela, naukowca i działacza społecznego.


źródło: Franz Stelter, Heinrich Rogge, Der Kreis Neustettin: Ein pommersches Heimatbuch. Nach Vorarbeiten von Heinrich Rogge zusammengestellt, Holzner Verlag 1972.
tłumaczenie: ziom