Ciekawe miejsca,miejscowości,zabytki- Pomorza Zachodniego

[britneykiller]

Nowogard leży przy drodze krajowej nr 6.

[GIZIO]

No to autorzy ksiązki"Śladami Bismarcka po Pomorzu" dali plame.Dzięki za sprostowanie.

[GIZIO]

PARSOWO-miejscowość,którą szczególnie warto zobaczyć,leży niecałe 3 km na wschód od Świemina.Wzdłuż drogi z Świemina do Parsowa na odcinku około 300 metrów rosną pomnikowe dęby.Kilkanaście lat temu objęto je ochroną jako zabytkową aleję.Parsowo jest to osada z wczesnośredniowieczną metryką.W roku 1227 książę Barnim I podarował Parsowo klasztorowi premonstrantek z Trzebiatowa.Później wieś przeszła w ręce prywatne i do roku 1658 należała do rodziny zwącej się von Parsow.Od roku 1772 parsowskim majątkiem władali Gerlachowie.Z ich czasów pochodzi barokowy pałac,który w roku 1860 częściowo przebudowano w styl angielskich Tudorów.Przed wojną był to jeden z najprzedniejszych majątków w okolicach Karlina.Dziedzicowie Parsowa zgromadzili w pałacu wspaniałą kolekcję miśnieńskiej porcelany,fajansu z Delft oraz ponad 4000 różnorodnych publikacji i starych dokumentów.Całą tę bibliotekę w roku 1945 wyrzucono z dworu i spalono koło pałacu.Koło pałacu rozciąga się wielki 13-hektarowy park założony na przełomie XVIII i XIX wieku.W parku rośnie ponad 40 gatunków drzew rodzimych i egzotycznych oraz wielka kolekcja różaneczników.Sześć najstarszych drzew objęto ochroną,a ciekawostką dendrologiczną są zrośnięte drzewa-jesioni i jodła.

[GIZIO]

KŁOPOTOWO-wieś była w średniowieczu starym lennem rodu von Rahmel.W 1910 roku przejął miejscowość Hasso von Wedela,który rok później wzniósł tu okazały dwór.Jest on budowlą modernistyczną z elementami północnego neorenesansu.Po wojnie budynek służył jako ośrodek kolonijny.Warto dodać,że po I wojnie światowej w Kłopotowie przebywał zaprzyjaźniony z rodziną von Wedel feldmarszałek niemiecki Paul von Hindenburg.Na pamiątkę swojego pobytu posadził w parku dąb,a obok niego polożono kamień,na którym wyryto napis w języku niemieckim.Począwszy od kamienia idąc w głąb parku,dojdzie się do miejsca,gdzie znajdował się staw,w którym hodowano karpie.Teraz tam płynie niewielki strumyk.Drzewostan parku liczy od 100 do 200 lat i jest rodzimego pochodzenia.Występuje w nim buk czerwonolistny,jodła biała,świerki,dęby,jesiony,olchy.W Kłopotowie godnym uwagi jest również kościół z XIV w.pw.św.Andrzeja Apostoła,odrestaurowany w XIXw.,murowany z cegły i kamieni polnych.Tuż obok kościoła rośnie po prawej stronie ponad 600-letni dąb szypułkowy o obwodzie 6,8 m i wysokości 25 m.Z Kłopotowa prowadzi bardzo ładny odcinek drogi pośród lasu,przecinający rzekę Parsętę do miejscowości Wrzosowo,leżącej przy drodze z Kołobrzegu do Białogardu.

[GIZIO]

LUBOGOSZCZ-leży 4 km na południowy wschód od Grzmiącej,przy drodze prowadzącej do Iwina.Piękna,kaszubska nazwa miejscowości po raz pierwszy zanotowana została w roku 1533,choć istnieją i wcześniejsze zapisy w formie"Gust".W Lubogoszczy jest i pałac,i kościół,a także ciekawe torfowiska,zajmujące zbocza doliny rzeczki Perznicy,przepływającej na północny zachód od wsi.Podobnie jak w okolicznych wsiach,XIX-wieczny pałac w Lubogoszczy jest od lat opuszczony i popada w ruinę.A szkoda,bo ta elektyczna budowla z wieżą była dawniej jedną z ładniejszych rezydencji szlacheckich w okolicy.Neogotycki kościół św.Magdaleny ze strzelistą wieżą wybudowano w drugiej połowie ubiegłego wieku.Z tego czasu pochodzi także jego wyposażenie.Wspomniane już torfowiska warte są odwiedzenia.W przeszłości planowano nawet objęcie ich ochroną jako rezerwatu,o roboczej nazwie Źródliska w Grzmiącej.Niegdyś torf był tu wydobywany jako opał,jednakże w ciągu kilkudziesięciu lat zniknęły ślady jego eksploatacji,a niektóre z torfowych czap,zwanych kopułami,osiągneły wysokość 7 metrów.Znawcy przyrody tutejsze torfowiska uznają za najpiękniejsze w okolicy,a szczególnie malowniczo prezentują się kępy turzyc oraz storczyki.

[GIZIO]

Nacław-wieś(gmina.Polanów,pow.koszaliński) leżąca na trasie z Bytowa przez Miastko do Koszalina.
Wieś istniała już w XV wieku i należała do Rahmelów z Kościernicy.W 1560 roku właściciele Polanowa,Glasenappowie,wznieśli tu młyn,co było przyczyną długotrwałego konfliktu.W okresie wojny trzydziestoletniej Nacław opustoszał.Później hodowano tutaj owce.Wieś ponownie ożyła w połowie XVIII stulecia.Nacław jako majątek znalazł się wówczas w posiadaniu Lettowów i Blumenthalów(z Warcina).W 1835 r,poprzez małżeństwa,w posiadanie Nacławia weszli Sendenowie,którzy gospodarzyli tu do 1945roku.

Zabytki:
-elektyczny pałac z XIX wieku z zachowanymi zdobieniami(herby Sendenów i Blumenthalów),
-XVIII-wieczny park dworski z okazami roślin egzotycznych oraz rzeźbami ogrodowymi,
-dwustuletnia dwurzędowa aleja bukowa od Nacławia do Jacinek.

[GIZIO]

Dyminek-do osady otoczonej lasami,dotrzemy po pokonaniu 1 km jadąc utwardzoną drogą z Dołgiego do szosy Szczecinek-Biały Bór.Wieś tę założyli Krzyżacy w roku 1385,a nazwa przeniesiona została z meklemburskiego Demmina.Trudno dziś wyjaśnić jakie były tego przyczyny i czy przypadkiem nie osadzono tu właśnie meklemburczyków.Do roku 1772 wieś znajdowała się na terenie Rzeczypospolitej i jako dobro prywatne miała często zmieniających się właścicieli,głównie przybyszy z nieodległego Pomorza.W XVI wieku wieś należała na przykład do braci Braunke.Dzisiejszy Dyminek raczej nie przypomina ludnej wsi,jaką był jeszcze sto lat temu.W roku 1864 wybudowano tu nawet neogotycki kościółek parafialny.Po I wojnie światowej,a na wielką skalę po roku 1945,rozpoczęto zalesianie słabych gruntów wokół wsi.XIX-wieczny dwór od 1950 roku należy do Lasów Państwowych i jest siedzibą leśnictwa.Obok dworu zachował się nieduży,stuletni park krajobrazowy,a na skraju wsi(przy leśnej drodze do Gwdy)-ruiny kościoła oraz niewielki XIX-wieczny cmentarz.

[britneykiller]

Dyminek-do osady otoczonej lasami,dotrzemy po pokonaniu 1 km jadąc utwardzoną drogą z Dołgiego do szosy Szczecinek-Biały Bór.

Gwoli ścisłości, po przejechaniu 1 km można dojechać co najwyżej do torów kolejowych. Dyminek znajduje się niecałe 3 km od skrzyżowania.

[GIZIO]

Okonek-miasto na Pojezierzu Szczecineckim,nad Czarną.Niewielki ośrodek usługowy,zakład napraw maszyn rolniczych,betoniarnia.Na zachód od miasta duży poligon wojskowy.Okonek liczy około 4 tys. mieszkańców.
Wieś założył w 1554 r.książe Barnim XI.Była tu książęca komora celna na granicy między Polską a księstwem zachodniopomorskim.W końcu XVI w.osada otrzymała przywilej na organizowanie trzech jarmarków rocznie.Podczas wojny polsko-szwedzkiej,w 1655r.została doszczętnie spalona.Wieś dzieliła losy polityczne Pomorza Zachodniego.Po pokoju westfalskim(1648r.) przeszła we władanie Brandenburgii,a następnie(1701r.) Prus.Od 1720 r.funkcjonowała tu po stronie pruskiej stacja akcyzy.W 1754r.król Fryderyk wielki nadał osadzie prawa miejskie lubeckie.Przemarsze wojsk rosyjskich w latach 1758-1762,w trakcie działań wojny siedmioletniej,spowodowały zniszczenie miasta.Po wojnie osiedlili się tu sukiennicy,a Okonek stał się ośrodkiem produkcji sukna,eksportowanego stąd do Polski.W 1782 r.pracowało tutaj 89 sukieników z 58 krosnami.W pocz.XIX w.produkcja sukna załamała się na skutek wprowadzenia wysokich ceł w Królestwie Polskim.W 1818r.33rodziny sukienników wywędrowały do Polski.Na ożywienie gospodarcze miejscowości wpłyneło uruchomienie w 1879r.linii kolejowej Piła-Szczecinek.W końcu XIXw.były tu dwie fabryki sukna,fabryka mebli i drobny przemysł materiałów budowlanych.W 1914 r.powstał w Okonku zakład ogrodniczy P.Holtegna specjalizujący się w sprzedaży wysyłkowej nasion.Zasłynął on wkrótce jako największy w Europie hodowca szarotek.Po wojnie zakład przeniósł się do Niemiec(Winkel im Rheingau),gdzie kontynuuje działalność do dziś.W latach 30.w pobliżu Okonka ulokowano poligon wojskowy.Okonek został zdobyty 31 stycznia 1945r.przez żołnierzy Armii Czerwonej.W czasie walk zostało zniszczone 30% miasta.
Po wojnie Okonek był niewielkim ośrodkiem przemysłu włókienniczego.Działały tu Pomorskie Zakłady Przemysłu Włokienniczego.W latach 90.XXw.z powodu upadłości zakład zamknięto.
W Okonku zachowała się częściowo zabudowa małomiasteczkowa z przełomu XIX i XX w.Przy rynku znajduje się kościół pw.MB od Wykupu Niewolników,neogotycki z 1856r.zbudowany na miejscu starszej,XVII wiecznej świątyni.

[GIZIO]

KOSCIÓŁ W BROKĘCINIE

Data wzniesienia kościoła w Brokęcinie nie jest dokładnie znana.Przedwojenny historyk regionu szczecineckiego Emil Wille podaje rok 1582,przyjmując za czas powstania kościoła datę z inskrypcji istniejącego do dziś dzwonu.Inwetaryzujący zabytki dawnego powiatu szczecineckiego Juliusz Kohte odczytuje tę datę jako 1592r,co przesuwałoby budowę obiektktu bliżej końca wieku XVI.Jego istnienie przed rokiem 1600 dodatkowo potwierdza historyczna anegdota,mówiąca o zatargu granicznym między Hertzbergami a wieśniakami z należącego do ekonomii książęcej Okonka(Ratzebuhr).Spór ten doprowadził w śierpniu 1599r.w miejscu zwanym Jesskenborn do regularnej bitwy,w której zginął jeden z właścicieli Brokęcina-Joachim von Hertzberg.Na pamiątkę tego tragicznego wydarzenia wdowa ufundowała do brokęcińskiego kościoła,którego zmarły był patronem,parę cynowych świeczników,opatrzonych inskrypcjami i herbami rodu.
Kościół w Brokęcinie to niewielka,malowniczo położona nad wiejskim stawem budowla,złożona z prostokątnej nawy z małą dobudówką od wschodu i ostrosłupowej wieży od strony zachodniej.Swój obecny kształt budynek uzyskał w trzech etapach.Pierwszym było wzniesienie nawy pod koniec XVIw.Drugim budowa wieży,co zaświadcza data 1661 na jej pierwotnym wietrzniku.Trzecim etapem było powiększenie nawy skomponowaną z całością dobudówką,co wiązało się z generalnym remontem i konserwacją kościoła,przeprowadzoną w latach 1913-14.Kościół w Brokęcinie jest jednym z dwu do dziś zachowanych drewnianych zrębowych kościołów w granicach dawnego Księstwa Pomorskiego.Wyposażenie kościoła w Brokęcinie mimo pozornej jednolitości nie jest jednorodne.Obok elementów z I ćw.XVIIw.,znajdują się tu sprzęty dwudziestowieczne z czasu konserwacji i modernizacji kościołą.Pierwotną fundacją Hertzbergów są-wskazujące podobieństwo stylu i klasy artystycznej-ambona,ołtarz i część empor(po obu stronach ołtarza i po stronie zachodniej).W brokęcimskim kościele znajduje się jeszcze jedno godne uwagi dzieło-wiszące w kruchcie drewniane epitafium Zofi Julianny von Seigern z 1691r.Charakter jaki zachował do dziś brokęciński kościół stanowi o jego zabytkowej wartości budowli i wyposażenia.

[GIZIO]

PŁOTY- to nieduże miasteczko z dwoma zamkami powstałe u brodu przez Regę na książęcym trakcie ze Szczecina do Słupska i Gdańska.Przebieg traktu,dziś drogi krajowej nr 6,od niepamiętnych czasów ukierunkowywał rozwój miasteczka.NOWY ZAMEK,mogący uchodzić za wizytówkę Płotów,wzniesiono nad Regą w latach 1606-1618,po tym gdy Stary Zamek zubożali Ostenowie sprzedali rodzinie Blucherów.Obecny kształt nadał budowli Karol Bernhard Bismarck-wnuk brata kanclerza,który gospodarzył w Płotach od 1895 roku.Po rozbudowie Nowy zamek uchodził za jedną z najpiękniejszych rezydencji Pomorza.Dziedziniec zamknięty bramą,korespondująca z pobliskim kościołem wieża zegarowa oraz rozległy park nad Regą do dziś robią wrażenie.Na tyłach zamku rozciąga się leśny park,którego jedną z granic stanowi Rega.Rosną tu platany i wymyślnie posadzone kasztanowce.Parkiem lub przez dziedziniec można przejść do kościoła.Jest to neogotycka świątynia wzniesiona przez Bismarcków w 1903 roku.
Drugi zamek,zwany Starym Zamkiem lub Zamkiem Blucherów,znajduje się na wzgórzu nad Regą,po drugiej(zachodniej) stronie szosy do Reska.Przy moście przez szeroką tu rzekę warto zwrócić uwagę na wybudowaną na początku XX wieku małą elektrownię wodną.
Stary Zamek,ukryty pośród wiekowych drzew,często umyka wzrokowi turystów.A szkoda,bowiem jest to doskonale odbudowana po pożarze w 1860 roku renesansowa rezydencja,typowa dla Zachodniego Pomorza.W budynku tym od lat działają biblioteka publiczna i oddział Archiwum Państwowego w Szczecinie.Sala biblioteczna posiada orginalne sklepienie wsparte na dekoracyjnym filarze,a sala z książkami dla dzieci to dawna kuchnia zamkowa z hakami do wieszania mięsa i żelazną belką do kotłów nad niegdysiejszym paleniskiem.
Centrum miasteczka rozwineło się na północ od szosy Szczecin-Gdańsk,w pobliżu dworca kolejowego(ładny choć zaniedbany budynek).

[GIZIO]

Kusowo-położone jest w odległości 9 km na południowy zachód od Wierzchowa,przy drodze do Iwina.Miejscowośc ta powstała w XVI wieku jako folwark szlachecki,wchodzący w skład dóbr Glasenappów.Nazwa wsi powstała od imienia Kusz,które było dawniej jednym ze zdrobnień od "Jakuba".Nie był to majątek bogaty i jego kolejnych dzierżawców nie było stać na postawienie pałacu.Dziś jedyną pozostałością dawnego folwarku jest szachulcowy dworek z połowy XIX stulecia,zamieniony po wojnie na mieszkania.We wsi zachował się pochodzący mniej więcej z tego samego okresu,neogotycki kościółek filialny.Nie ma on wieży,a na jednym ze szczytów od lat gniazdują bociany.Przy kościele istnieje jeszcze XIX-wieczny cmentarz,z częściowo zniszczonymi nagrobkami z przełomu wieku.Na wschód od wsi Kusowo,w pobliżu jeziora Wielatowo znajduje się Bagno Kusowo.Jest to jedno z największych (300ha),najlepiej wykształconych i zachowanych torfowisk bałtyckich w Polsce porośnięte mszarami torfowcowymi i borem bagiennym.Doskonale zachowany północny fragment torfowiska,z bezleśną częścią centralną,pokrytą mszarami z wełnianeczką darniową i karłowatą sosną.Miejscami wykształcają sie płytkie,torfowe sadzawki,co jest ewenementem na polskich torfowiskach.
W roku 2004 obiekt został zgłoszony do sieci Natura 2000,a w roku 2005 został tu utworzony rezerwat przyrody.
Dla zachowania torfowiska w dobrym stanie projektuje się i prowadzi zabiegi ochrony czynnej-przedewszystkim buduje się zastawki na sztucznych rowach odprowadzających wodę ze zboczy kopuły.W 2006 r.urządzono tu ścieżkę przyrodniczą,która umożliwi każdemu zobaczenie Bagna Kusowo.

[Krzysztof II]

To to Wierzchowo przy DK. 11?

[GIZIO]

To to Wierzchowo przy DK. 11?

Szczerze,to nie wiem o co Ci chodzi.

[britneykiller]

To to Wierzchowo przy DK. 11?

Szczerze,to nie wiem o co Ci chodzi.

Krzysztof pyta, czy chodzi o Wierzchowo znajdujące się przy drodze krajowej nr 11. Tak, to jest to Wierzchowo.