Page 1 of 1

wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 14:24
by the press
szukałem, ale jakoś nie znalazłem. Czy może mi ktoś pomóc w kwestii wysiedleń Niemców po zakończeniu wojny ze Szczecinka i okolic? Jak to było zorganizowane, dokąd trafiali, jak statystycznie ten spadek wyglądał w sprawozdaniach polskich i kiedy akcja się zakończyła? I jak wielu, bo zapewne garstka, została?

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 15:01
by Stachu
the press wrote:szukałem, ale jakoś nie znalazłem. Czy może mi ktoś pomóc w kwestii wysiedleń Niemców po zakończeniu wojny ze Szczecinka i okolic? Jak to było zorganizowane, dokąd trafiali, jak statystycznie ten spadek wyglądał w sprawozdaniach polskich i kiedy akcja się zakończyła? I jak wielu, bo zapewne garstka, została?
Nie znam dokumentów w tej sprawie , ale osobiście zetknąłem się z tymi zdarzeniami , co opisałem przy okazji tematu "Pomorskie losy". Opis mój jest niepełny i zdaję sobie sprawę ułomny , ponieważ opiera się na obserwacji zdarzeń z pozycji dziecka . Poza tym w ostatnim czasie wertowałem zasoby z archiwalnymi numerami "Głosu Koszalińskiego" z początku lat 50-tych i tam są na ten temat wzmianki , obarczone jednak skazą propagandową . Są to jednak wiadomości na tyle ogólne , że nie wiem czy ci wiele pomogą. Podejrzewam , że więcej na ten temat pisała prasa niemiecka z tamtego czasu. Jeszcze dodam , że fakt opisany przeze mnie wiązał się z wyjazdem ostatniej grupy Niemców z Grzmiącej , którzy mieszkali w szeregowcach zlokalizowanych vis a vis cmentarza. Budynki te istnieją do dziś.

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 15:34
by Rasputin
Dużo moich znajomych Niemców mówi mi, że większość wysiedlonych z ich miejscowości jak i samego Neustettin osiadła w Schleswig - Holstein. Dlatego tam też powołali do życia muzeum ojczyźniane.. Jak sam, już od roku nie żyjący Otto Below (jeden z ojców założycieli muzeum w Eutin) powiedział mi, że tzw. Landesleute w jego okolicach było dużo, to skrzyknęli się i tak powstało ów muzeum . Nawet mam gdzieś o tym artykuł.

Na pewno podstawowym źródłem informacji będzie tutaj: Falk, Hans-Joachim und Heinz (Hrsg.) Jonas: Die Flucht und die Ausweisung aus dem deutschen Osten
Książka dostępna w naszym kochanym Muzeum, opisująca ostatnie dni Niemców w ich wsiach na terenie Kreisu Neustettin aż do wejścia ruskich jak i ich losy po wypędzeniu.
Każda z wsi ma tzw. Fluchtbericht.
Pan Jonas sam jako były mieszkaniec Szczecinka bardzo interesował się swoja starą ojczyzną. Zostawił po sobie wielką spuściznę dokumentów i zdjęć i tonę opracowanych materiałów nt Neustettin i okolic, których nawet Eutin ani sam Radacz ani Dudź na oczy w życiu nie widzieli. Masa materiałów zalega na regałach u jego żony w Woltersdorf, z którą naprawdę raczą mi Szanowni uwierzyć bardzo ciężko się gada. Ażeby ci coś dała bądź pożyczyła do skserowania poza jej domem, to zapomnij. Ja byłem u niej 2 dni i zużyłem jej wszystkie kardridże i zapasy tuszu. Hm Może dlatego sie teraz do mnie nie odzywa :D
Ale do meritum :)

Następnie może się kolega skontaktować z ludźmi ze strony internetowej Neustettin - Nachbarn, gdzie to niektórzy z Ansprechspartnerów podali swoje adresy internetowe i naprawdę mają dużo do zaoferowania. (Szkoda że Heimatkreis zrezygnował z takiego rozwiązania i w ogóle wywalił adresy mailowe do Ansprechspartnerów ze swojej strony)

Następnym źródłem są kroniki wsi. Ja spotkałem się już z paroma gdzie autor na końcu dokładnie opisuje kto i gdzie się udał i jaka prawdopodobna liczba Niemców gdzie sie osiedliła. ( Oczywiście mówimy o kronikach pisanych po wojnie). Bo w nich też są opisy ludzi którzy zostali tutaj jeszcze po wojnie po czym wyjechali.
W muzeum niestety nie ma jeszcze wszystkich, ja staram się to skrupulatnie uzupełniać.

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 18:33
by the press
wielkie dzięki, osobiste relacje i wspomnienia zawsze cenne, trochę statystyki jednak także potrzebuję,

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 19:45
by bronx
A czy kolega zaglądał do II tomu Monografii Szczecinka s. 25,26,27? Ktoś tu sępi na gotowe :P No ale ok, garść informacji z tej książki, może się też przyda komuś w przyszłości.


Procesem wysiedlania Niemców zajmowało się kilka instytucji z czego najważniejszą rolę spełnia Państwowy Urząd Repatriacyjny, który działał już od 15 maja 1945 roku. Większość niemieckiej ludności wywieziono już na początku 1946 roku. Pociągi z wysiedleńcami odjeżdżały do stacji Szczecin Turzyn m.in. 3, 16, 18 i 27 marca 1946. W Szczecinie był punkt zborny Niemieckich przesiedleńców z całego Pomorza, gdzieś na forum wklejałem nawet reportaż o tym miejscu, domy te istnieją do dzisiaj. Dalej ze Szczecina, statkami i koleją wywożono głównie do północnych Niemiec, okolice Lubeki.

Kilka danych odnośnie liczby i struktury ludności (w monografii znajdziesz pełną tabelę):
Dane dla powiatu szczecineckiego
stan na dzień 15.09.1945 - ludność ogółem 56 652 w tym Polacy 17 180, Niemcy 39 332
stan na dzień 1.12.1945 - ludność ogółem 57 444 w tym Polacy 26 278, Niemcy 31 044
stan na dzień 15.12.1945 - ludność ogółem 56 623 w tym Polacy 27 593, Niemcy 28 861
stan na dzień 1.1.1946 - ludność ogółem 56 294 w tym Polacy 28 395, Niemcy 27 733
stan na dzień 1.01.1947 - ludność ogółem 54 751 w tym Polacy 44 949, Niemcy 9 752
stan na dzień 1.02.1949 - ludność ogółem 58 002 w tym Polacy 56 621, Niemcy 1 352

Dane dla miasta Szczecinek:
stan na dzień 14.02.1946 - ludność ogółem 12 413 w tym Polacy 10 460, Niemcy 1 931
stan na dzień 31.12.1948 - ludność ogółem 14 714 w tym Polacy 14 523, Niemcy 158, w tym czasie zamieszkiwało 25 osób tzw. autochtonów.

Szybkość wysiedlania zależała od możliwości zapewnienia kwaterunku i pracy na miejscu w Niemczech oraz od dostarczenia przez władze brytyjskie taboru kolejowego.

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 25 Jun 2014, 21:30
by Stachu
bronx wrote:A czy kolega zaglądał do II tomu Monografii Szczecinka s. 25,26,27? Ktoś tu sępi na gotowe :P No ale ok, garść informacji z tej książki, może się też przyda komuś w przyszłości.


Procesem wysiedlania Niemców zajmowało się kilka instytucji z czego najważniejszą rolę spełnia Państwowy Urząd Repatriacyjny, który działał już od 15 maja 1945 roku. Większość niemieckiej ludności wywieziono już na początku 1946 roku. Pociągi z wysiedleńcami odjeżdżały do stacji Szczecin Turzyn m.in. 3, 16, 18 i 27 marca 1946. W Szczecinie był punkt zborny Niemieckich przesiedleńców z całego Pomorza, gdzieś na forum wklejałem nawet reportaż o tym miejscu, domy te istnieją do dzisiaj. Dalej ze Szczecina, statkami i koleją wywożono głównie do północnych Niemiec, okolice Lubeki.

Kilka danych odnośnie liczby i struktury ludności (w monografii znajdziesz pełną tabelę):
Dane dla powiatu szczecineckiego
stan na dzień 15.09.1945 - ludność ogółem 56 652 w tym Polacy 17 180, Niemcy 39 332
stan na dzień 1.12.1945 - ludność ogółem 57 444 w tym Polacy 26 278, Niemcy 31 044
stan na dzień 15.12.1945 - ludność ogółem 56 623 w tym Polacy 27 593, Niemcy 28 861
stan na dzień 1.1.1946 - ludność ogółem 56 294 w tym Polacy 28 395, Niemcy 27 733
stan na dzień 1.01.1947 - ludność ogółem 54 751 w tym Polacy 44 949, Niemcy 9 752
stan na dzień 1.02.1949 - ludność ogółem 58 002 w tym Polacy 56 621, Niemcy 1 352

Dane dla miasta Szczecinek:
stan na dzień 14.02.1946 - ludność ogółem 12 413 w tym Polacy 10 460, Niemcy 1 931
stan na dzień 31.12.1948 - ludność ogółem 14 714 w tym Polacy 14 523, Niemcy 158, w tym czasie zamieszkiwało 25 osób tzw. autochtonów.

Szybkość wysiedlania zależała od możliwości zapewnienia kwaterunku i pracy na miejscu w Niemczech oraz od dostarczenia przez władze brytyjskie taboru kolejowego.
Bronx wymieniłeś dane z lat 40-tych , a ja byłem świadkiem wysiedleń w latach 50-tych , jak wcześniej pisałem np z Grzmiącej. Powinny gdzieś znajdować się dokumenty , dotyczące także lat późniejszych niż 40-te. Podejrzewam , że osiadłym tam Niemcom rodziły się dzieci , umierali , a więc może zacząć od USC . Podejrzewam , że byli zameldowani , a więc może zasoby archiwalne ewidencji ludności. Wydaje mi się , że lata 40-te są nieźle udokumentowane , ze względu na masowość wysiedleń , a w latach 50-tych to były już niewielkie ilości.

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 26 Jun 2014, 12:38
by the press
bronx wrote:A czy kolega zaglądał do II tomu Monografii Szczecinka s. 25,26,27? Ktoś tu sępi na gotowe :P No ale ok, garść informacji z tej książki, może się też przyda komuś w przyszłości.


Procesem wysiedlania Niemców zajmowało się kilka instytucji z czego najważniejszą rolę spełnia Państwowy Urząd Repatriacyjny, który działał już od 15 maja 1945 roku. Większość niemieckiej ludności wywieziono już na początku 1946 roku. Pociągi z wysiedleńcami odjeżdżały do stacji Szczecin Turzyn m.in. 3, 16, 18 i 27 marca 1946. W Szczecinie był punkt zborny Niemieckich przesiedleńców z całego Pomorza, gdzieś na forum wklejałem nawet reportaż o tym miejscu, domy te istnieją do dzisiaj. Dalej ze Szczecina, statkami i koleją wywożono głównie do północnych Niemiec, okolice Lubeki.

Kilka danych odnośnie liczby i struktury ludności (w monografii znajdziesz pełną tabelę):
Dane dla powiatu szczecineckiego
stan na dzień 15.09.1945 - ludność ogółem 56 652 w tym Polacy 17 180, Niemcy 39 332
stan na dzień 1.12.1945 - ludność ogółem 57 444 w tym Polacy 26 278, Niemcy 31 044
stan na dzień 15.12.1945 - ludność ogółem 56 623 w tym Polacy 27 593, Niemcy 28 861
stan na dzień 1.1.1946 - ludność ogółem 56 294 w tym Polacy 28 395, Niemcy 27 733
stan na dzień 1.01.1947 - ludność ogółem 54 751 w tym Polacy 44 949, Niemcy 9 752
stan na dzień 1.02.1949 - ludność ogółem 58 002 w tym Polacy 56 621, Niemcy 1 352

Dane dla miasta Szczecinek:
stan na dzień 14.02.1946 - ludność ogółem 12 413 w tym Polacy 10 460, Niemcy 1 931
stan na dzień 31.12.1948 - ludność ogółem 14 714 w tym Polacy 14 523, Niemcy 158, w tym czasie zamieszkiwało 25 osób tzw. autochtonów.

Szybkość wysiedlania zależała od możliwości zapewnienia kwaterunku i pracy na miejscu w Niemczech oraz od dostarczenia przez władze brytyjskie taboru kolejowego.
A teraz mi się klapka otworzyła:), bo coś świtało, że to gdzieś widziałem, kurde na samym początku II tomu... dzięki

Re: wysiedlenia Niemców ze Szczecinka i powiatu

Posted: 26 Jun 2014, 12:42
by the press
Tak na pierwszy rzut oka to te dane nie współgrają mi z postem wrzuconym swego czasu przez Tomisława bodajże - cytuję - Fazy wysiedleń Niemców ze Szczecinka (i z okolic): wrzesień (lub sierpień) 1945, koniec 1945, wiosna 1946, ostatnia - czerwiec 1946. Mniejsze transporty - do lata 1947. Wszystkie do radzieckiej strefy prócz transportu z kwietnia 1946 do Lubeki. (art. Hansa Henninga Molkentina) - jakiś czas temu. Pomijam już fakt kierunku wysiedleń - jeżeli w okolice Lubeki trafił tylko jeden transport to co z resztą mieszkańców Szczecinka i okolic? Rozproszyli się po NRD? Rozumiem, że w tylko Eutin mogło powstać muzeum szczecineckie i działać zimkostwo. Warto to ustalić zanim ostatni wysiedleńcy odejdą z tego padołu łez.