Dyskusja na temat histori miasta

Dyskusje historyczne na temat przedwojennego Neustettin.
tarabuka
Posts: 11
Joined: 21 Jul 2007, 17:19

Dyskusja na temat histori miasta

Post by tarabuka »

Historie naszego miasta znamy, i zawdzięczamy dzięki tłumaczeniom przewodników, prac niemieckich historyków gł. Carla Tumphla, ale tak naprawdę wielki wkład w jej odtworzenie mieli uwcześni historycy i indywidualni mieszkańcy tego miasta. Temat ten jest poświęcony temu, dyskusji na temat tego czy historia naszego miasta poprostu już została odkryta i temu dokąd powinna zmierzać. Czy ówczeni historycy niepogubili się w uświętnianiu i przekładaniu mniej ważnych lub niefaktycznych legend nad historie naszego miasta. Czy jest tego sens, czy niemożna by było tego streścic w kilku stronach. W 1500 było tu 10-20 1550 było tu 20-40 domów. Czy jest więc sens dociekanie się tego co było prze wielkim pożarem 1540 r. (spłoneły archiwa). Czy historia miasta została poprostu już odkryta, ale można tylko uszczegółowić znane już fakty. Na tą kwestie próbuje odpowiadzieć zamieszczony dokument. Podaj swój komentarz.

HISTORIA MIASTA

Miasto Szczecinek sięga korzeniami ludów słowiańskich (gł. Kaszubów), ale od początków założenia był miastem germańskim. Zostało założone w 1310 r., podczas wojny krzyżackiej z Polską w 1309-1311. Założył je germański ks. wołogłowski Warcisław IV, jako lenno od mistrza krzyżackiego, zamian za pomoc zbrojną w wojnie z Polską. Lokacja miasta była nieprzypadkowa. Osadzone między dwoma jeziorami, a niegdyś nad samym jeziorem Wielimie (do konc. XVIIIw.), chroniło zachodnierubieże Pomorza gdańskiego od Marchii Brandenburskiej (do 1317r). Początkowa słowiańska nazwa grodu brzmiała Stijtna (Szczytno) co z kaszub. ozn tarczę. Możliwe że nazwa wywodzi się od wyrabianych tu tarcz. Słowiańska Stijtna spośród pozostałych trzech grodów nad dziś jeziorem Trzesiecko (I – w dziś lok. Wieży Bismarka, II – w okolicy Świątek, III- w Trzesiece), musiało więc spełniać rolę osady służebnej, wyspecjalizowanej w dostarczaniu danemu księciu, określonych produktów. Książę odbudował zrujnowane grodzisko Stijtna na dawn półwyspie (do pocz. XIX w.) dziś lok zamku książęcego i nadał mu w 1310 prawo miejskie na prawie lubeckim (XIII-XIV w). Podczas wojny z marchią w 1315-16, wzniósł wały ziemne wokół podgrodzia (dziś starówka). Oddzielając napływająca ludność germańską od przedmieścia tzw. Kiecz, z ludnością kaszubską, początkowo prześladowaną. Od początku była to rybacka wioska, którą pełniła rolę osady targowej. Razem z niemieckimi kolonami, żyli tu kaszubi. Kronikarz pomorski Tomasz Kantzow wspomina, że ludność kaszubska tego obszaru do roku 1542 posługiwała się językiem słowiańskim. Z czasem jednak miejscowi Słowianie przejmowali język niemiecki i zostali zdominowani przez niemieckich kolonistów napływających na te ziemie. Nowa nazwa grodu nadana przez Warcisława, nieróżniła się zbytnio od poprzedniej słowiańskiej. Newen Stettin (Stettin ozn tyle co Stets – stal, zbroja). Została nadana przez Warcisława i nawiązywać miała do Szczecinka, w którym rezydował na zamku ks. Otton I, bliski stryj księcia. Nazwa na przestrzeni wieków wielokrotnie się przeobrażała m.in Nova Stettin (XIV w. ?), Alten Stettin (XVI w.), Newen Stettin (XVII w.), Niggen Stettin (XVIII w.), Neustettin (XIX w.). Po śmierci Warcisława w 1326 r. zabrakło dziecińców do lenna Warcisława, ponieważ najstarszy syn urodził się dopiero w 1325 r., a dwaj najmłodsi tuż po śmierci księcia. W ten sposób majątek przeszedł na ok 15 – 20 lat w zarząd rozległego biskupstwa kamieńskiego. Na terenie ówczesnych Prus, a upadłej w 1317 r. Marchii Brandenburskiej. Wynikł z tego konflikt. Jednak na tle historii zbyt wiele to się nie zmieniło, bowiem od II- poł XVI w, potomkowie z lini ks. wołogłowskich (Barnim IX, Jan Fryderyk, Ulryk I pom.) pełnili funkcje biskupów kamieńskich i administratorów miasta.

KLASZTOR MARIENTRON

Po wielu latach walki z biskupstwem kamieńskim, najstarszy syn Warcisława ks. pom. Bogusław V odzyskał Szczecinek. Czego pamiątkom mogło być ufundowanie przez synów Warcisława w 1356 r., na cześć rodziców, żebraczego klasztoru augustianów. Zakonników sprowadzono z Stargardu Szczecińskiego. Patronem klasztoru była Matka Boska Zielna stąd nazwa tzw. Marientron (Maryji Tron). Klasztor powstał w miejscu dawnej pogańskiej świątyni. Wkrótce stał się on azylem dla ukrywających, bądź uciekających przed panującymi tu zarazami książąt. Na klasztorze zmarła w 1561? i prawdopodobnie została pochowana w odkrytej krypcie, piast. Ks. Elżbieta, żona ks. Bogusława V, o raz jej szwagierka ks. Zofia z Darłowa w 1364 r., żona ks. pom. Barnima IV, syn Warcisława. W czasie wojennych najazdów klasztor był wielokrotnie plądrowany. W 1470 r. został okradziony przez brandenburczyków. Augustianie jednak złożyli skargę do elektora brandenburskiego i ten nakazał zwrócić zrabowane mienie.
Ważnym procesem, który zmienił oblicze Pomorza była reformacja religijna, jaka miała miejsce w całej Europie, a głównie Niemczech. Po wystąpieniu Marcina Lutra w 1515 r. W Szczecinku pierwszym głosicielem protestantyzmu, był mnich z klasztoru na Świątkach, Paweł Klotze, który wyjechał do Wittembergi, skąd wrócił. Ok 1530 r. reformacja dochodzi do pobliskich wsi i miasteczek, głównym głosicielem protestantyzmu był Klotz. Został niestety aresztowany przez księcia szczecińskiego Bogusława X i uwięziony w Szczecinie. Wkrótce jednak decyzją sejmu pomorskiego w 1534 r. uznano protestantyzm za wyznanie dominujące na Pomorzu. Paweł Klotz powrócił i został pierwszym luterańskim pastorem w Szczecinku. Zamian za wyrządzoną krzywdę ks. Bogusław X, wyznaczył dla Klotz rentę. W 1555 r. przyjęto w Augsburgu, protestantyzm (luteranizm, kalwinizm, arianizm) za religię panującą w kraju. Początkowo przeciwni reformacji ks. pomorscy, szybko przyjęli nową wiarę, w celu wzbogacenia się. Bowiem warunkiem nowej wiary było sekularyzacja majątków duchownych na rzecz lokalnych książąt. Wkrótce po wizytacji 1555 r. w Szczecinku, klasztor augustiański przestaję istnieć. Majątek zostaję sekularyzowany przez ks. pom-szczecinskiego Barnima IX, a opuszczona ziemia sprzedana w 1557 r. staroście von Puttkamer w Szczecinku.

SZCZECINECKI ZAMEK

Siedzibą starostów szczecineckich właściwie od początków był Szczecinecki zamek. Pierwszym starostą był Otto von Wedel i Arnold Debitz. Mieścił się tu także od (XVI do 1720 r. sąd miejski tzw. Sąd Starościński), w którym sądzono m.in. w XVI i XVII w. czarownice. W 1356-1364 zabudowania z czasów Warcisława IV zostały rozebrane i postawiono nowy zamek, w pełni murowany. W latach 1368 - 1390 mieszkał w zamku książę Warcisław V. Przesunięcie się granicy z państwem krzyżackim, zmniejszenie roli obronnej Szczecinka, doprowadziło do chwilowego wstrzymania dalszej budowy. Do końca XIV wieku wznowiono jednak prace i wybudowano jeszcze drugą kondygnację głównego skrzydła. Prawdopodobnie podczas rozbudowy prowadzonej w latach 1459-1474 za czasów księcia Eryka II wzniesiono północne skrzydło, w którym znalazła się brama wjazdowa. Budynek ten miał trzy kondygnacje, a przy jego wschodnim narożniku znajdowała się czworoboczna wieża. W dokumentach pojawiają się późniejsze nazwy skrzydeł, południowe to dom rycerski a północne nazywane jest bramnym. Siedzibą starostów od początków był zamek szczecinecki. Pierwszym starostą był tu Otto von Wedel Arnold Debitz i inni. Mieścił się w nim również sąd zamkowy (Sąd Starościński do 1720), w którym sądzono m.in w XVI i XVII w. czarownice. W latach 1606-1610 książę Filip II przebudował południowe skrzydło nadając mu cechy renesansowe, a w latach 1619-1623 książę Ulryk wzniósł nowe skrzydło północne w miejsce rozebranego. W latach 1690 i 1780 skrzydło południowe przebudowywano, a północne rozebrano w 1801 roku. W ciągu XIX i XX roku jeszcze kilkukrotnie przebudowywano ocalały budynek. W roku 1653 zamek przejęła Brandenburgia i od tego czasu zaczął chylić się on ku upadkowi.

POCZET KSIĄŻĄT MIASTA


Ks. Barnim IX ks. (*1501+1573)
Książe szczeciński Barnim IX, przyczynił się w znacznej mierzę do upadku klasztoru Marientron. Słusznie nie ma też zbyt wiele o nim w zapiskach na temat Szczecinka, jako że był administratorem tej ziemi. Był jednak wielbicielem sztuki. O jego wpływ na sztukę w Szczecinku, nie należałoby jednak winić. Gdyż w tym czasie Szczecinek był prawdziwą wsią, liczył ok. 100-150 mieszkańców. Są natomiast wzmianki o nadaniu Szczecinkowi Przywileju organizowania pierwszych jarmarków. Przywilej został nadany w 1554 r.. Na początku był to jeden, później dwa jarmarki w roku, Ilość jarmarków na przestrzeli lat się wielokrotnie zmieniała. Kiedy w 1558 r. biskup zrezygnował z swojej funkcji. Stanowisko po nim objął ks. pom-szczecinski., biskup kamieński. Jan Fryderyk. Najstarszym placem targowym był owszem nasz plac miejski, ale drugim trochę późniejszym (z pocz. XVII w.) był dziś. Plac Winniczny. Plac ten można zauważyć na panoramie Eliharda Lubinusa z 1612 r.


Ks. Jan Fryderyk (*1542+1600)
Był wybitnym księciem i biskupem, w wielu miastach zasłużył się fundacjami gł. szkół. To właśnie za jego panowania, powstała w 1570 pierwsza szkoła miejska, przy dziś ul. P. Skargi i dawn. Kościele. Pw. Św. Mikołaja. O tym że był to wybitny książę i że okres jego panowania otwiera najświetniejszy okres miasta, do chwili najazdu Szwedów w 1650. Świadczy choćby to że w 1573 r. powstała w Szczecinku pierwsza apteka, 1574 urzęduję w mieście pierwszy lekarz miejski, 1573 postawił nowy młyn. Oraz powstał murowany kościół Pw. Św. . Mikołaja. W 1576 r. mieszczanie zwrócili się z petycją do księcia, z prośbą, na którą się też zgodził, o wykorzystanie cegieł i kamienia z upadłego klasztoru Marientron na Świątkach. Klasztor rozebrano w 1579. Rozpoczęcie budowy możną więc datować na 1580, niestety wzmianki mówią że w trakcie budowy kościół spłonął i zawaliła się nawa główna, a wnętrze zostało doszczętnie zniszczone. To nieco przedłużyło budowę. Otwarcie inaugurował powieszony w 1579 r. dzwon w dzwonnicy. Prace trwały jednak aż do 1612 r. Powstał to wówczas barokowy hełm wieży, który uszkodzony w 1807 r. przez piorun został rozebrany i zastąpiony, zwykłą dachówką. Wówczas było to niewielkie miasteczko, a wręcz wieś. W ok. 1500 r. liczyło 100 mieszkańców. W ok. 1600 liczyło 500 mieszkańców, do roku 1800 nie przekraczało 5000. Za jego panowania, rozpoczyna się największy rozkwit Alten Stettin. Ale i okres największych polowań na czarownicę. W okresie1581 -1592 szczególnie nasilona była „walki z czarownicami’, w tym okresie w mieście spalono 27 osób. Było to związane także z nasilonymi wówczas zarazami od 1579 r., które dotykały wsie i miasta powiatu szczecineckiego. W 1592 r. starosta szczecinecki Johan von Kleist nakazał ustawienie we wsi Gwda pręgierza, nie ominęły też Gwdy polowania na czarownice. W tym samym roku jedna z jej mieszkanek została spalona na stosie.
Szczególnie tragiczny los spotkał żonę szczecineckiego starosty i pomorskiego sołtysa Dobschutz, Elżbiete, urodzoną w Strantz. Była oskarżona o rzucenie czaru na zonę księcia Jana Fryderyka, co było przyczyna jej niepłodności. Przez długi czas była torturowana w Szczecinie gdzie zmarła października 1591 wystawiona jako czarownica przed bramą Szczecina. W Szczecinku miejscem tortur czarownic było wzgórze, które przybrało złą sławę. Tzw. góra wisielcza, w dziś lok. Płd. Części cmentarza miejskiego. Polowanie na czarownice w Szczecinku ilustruje niemiecki notelgeld z przełomu XIX i XX w.


Księżna Anna von Schleswig-Holstein (*1577+1616).
Po śmierci Jana Fryderyka w 1600, urząd po nim obejmuję jego brat Bogusław XIII, który rychło umiera. Wówczas w 1606 r. zamek w Szczecinku, przemienia się w rezydencję wdów książąt pomorskich. A majątek przejmuję jego syn ks. pom Filip (*1573+1618). Pierwszą wdową, która tu rezyduję staję się jego macocha Anna von Schleswig-Holstein-Sonderburg. W 1615 r. na prośbę mieszkańców, jej syn Książe Filip powiększył szkołe miejską. Rok później stworzył „ Kasę dla ubogich” uczniów. Przebudowany budynek z 2 sal, powiększył się o dwie. Okres jego panowania to czas wzmożonych jarmarków w mieście i przebudowa zamku. Ze względu na zły stan , o którym apelują już wcześniej inni książęta. W 1610 r. ks. Filip, jej pasierb buduję skrzydło mieszkalne przy zach skrzydle bramnym, dla swojej macochy. Nie była niestety lubiana w Szczecinku, ale z jej fundacji pochodził jeden kielichów mszalnych kościoła. Św. Mikołaja z 1606 r. ? Księżna rezydowała tu aż do 1614 r., albo aż do swojej śmierci. W międzyczasie, gościł w mieście w 1612 r. kartograf Elihard Lubinus, który uwiecznił miasto na jedynej rycinie miasta. Wydając ją w 1618 r. wraz z 45 wizerunkami miast Pomorza w Amsterdamie. Widok wybudowanego w 1610 r. skrzydła mieszkalnego widnieje na winecie Eliharda Lubinusa. Jeżeli chodzi o stary kościoł pw. Św Mikołaja, nie zachowało się nic z jego wnętrza prócz epitafium Doroty Westregen, żony szczecineckiego starosty Petera von Somnitza i 6 mosiężnych żyrandolii. Najstarsze wzmianki o wnętrzu kościoła pochodzą z 1601 r. Wtedy został ozdobiony rzeźbami i figurami. W 1611 r. zostały z niewiadomych przyczyn usunięte, zniszczone. A ich szczątki zauważyć można było najwyżej w ambonie do chwili rozebrania kościoła w 1909 r. Zachowane płaskorzezby zasiliły prywatne zbiory. W nowo wybudowanym kościele Pw. Najświętszej Maryji, przeniesiono 6 mosiężnych żyrandoli. Na jednym z nich z 1643 r. widnieją pamiątkowe inskrypcje. „Słowo Boże, zachowaj w wieczności Anne Vangerowe, Michael Scheve i Marie Eichstaden, jego małżonkę, panią domu. Z kolei na innym z 1651 r. widnieje napis „wykonanie tych lamp ufundował krawiec. Boże uczcij jego pamięć. Późniejsze wzmianki o pracach w kościele dotyczy 1769 r., wtedy to stary chór po prawej stronie został przeniesiony na wschód, dzięki czemu mogła powstać nawa w pełni swojej szerokości.

Ks. Hedwig von Branuschweig – Luneburg (*1585+1650)
Po śmierci ks. pom Filipa II w 1618r., Szczecinek przejmuje jego brat, książę pom. Ulryk I, jaką dziedziczną posiadłość. Miano najzaszytniejszej rezydentki miasta przybrała Księżna Hedwig von Braunschweig ur. w Wolenbüttel, żona księcia. W 1619 r. poślubiona w swej rodzinnej miejscowości Helmstadt, przenosi się do Kamienia Pomorskiego, gdzie Ulryk pełni 1619-1622 funkcje biskupa. W międzyczasie Książe, zburzył cały zamek w Szczecinku, stawiając nowy na modłe neorenesansową. W roku 1621 otrzymał od swego brata Bogusława XIV okręg Darłowa i Bukowa. Książe zmarł jednak przedwcześnie, podczas zaproszenia w Szczecinie przez Bogusława XIV, na polowaniu. Był ostatnim z rodów Gryfitów, którego upadek związany jest z klątwami i wieloma ofiarami podejrzanych czarownic o rzucenie czarów na książęcą rodzinę. Nie została nigdy dokończona budowa skrzydła bramnego (północnego), a ni też nie podjęto budowy skrzydła zachodniego. Jedyną pozostałością po zamku jest skrzydło płd. (mieszkalne). Księżna w 1622 r. przenosi się do Szczecinka, który otrzymuję w spadku i rezyduję tu aż do swojej śmierci (1622-1650). W 1646 nabywa także miasto Suchania. Życie Jadwigi, księżnej pomorskiej z linii Braunschweig Lüneburg, znane jest tylko pobieżnie. W 1640 ufundowała w Szczecinku gimnazjum, które było II na pomorzu zachodnim, po Stargardzie Szczecińskim. Ufundowała także nowy budynek szpitala miejskiego, tuż przy parafii w Szczecinku i cmentarzu miejskim. W 1630 r. miała miejsce największa zaraza w Szczecinku, w której zmarło 500 osób, druga zaraza z 1636 pochłonęła 300 mieszkańców. W tym czasie księżną przeniosła się na krótki czas do zamku w Bobolicach. Szpital miejski w tym czasie upadł, a budynek zawalił się w 1665 r. Jadwiga opiekowała się również biskupstwem kamieńskim i przyczyniła się do rozkwitu kulturalnego Szczecinka . W czasie wojny trzydziestoletniej mieszkała w szczecineckim zamku. Tu przeżyła okupacje wojsk cesarskich i szwedzkich, które ściągały kontrybucje i grabiły mieszkańców. „Była matką potrzebujących i pociechą w biedzie”, tak brzmią napisy na jej sarkofagu. W sprawie Szczecinka wiele razy słała petycje do Szczecina o pomoc. Wspierała także kościoł. Ufundowała w 1625 r. srebrny kielich mszalny, 1 z pięciu w wyposażeniu kościoła (m.in ufundowany w 1606 przez ks. Anne von Bolschwig). Zmarła jednak bezpotomnie w Szczecinku 26 czerwca 1650 r. Życzeniem księżnej było spoczęcie w kościele św. Mikołaja, ostatnią wolę księżnej, elektor brandenburski nakazał staroście Wawrzyńcowi Somnitzowi, synowi Piotra Somnitza, który także spoczął w kościele. Przygotowanie miejsca w kościele. Ten jednak wyraźnie zwlekał, tłumacząc się różnymi trudnościami. Przez ten czas sarkofag księżnej przebywał na zamku, ale kiedy w 1653 r. zmarła ks. Elżbieta, wdowa po Bogusławie XIV. Elektor zarządził wspólny pochówek obu wdów. Sarkofag przewieziono do Darłowa w wrześniu1654 roku i tam pochowano w krypcie króla Eryka w kościele Mariackim, razem z sarkofagiem księżnej Elżbiety. W 1556 r. w Królewcu odczytano testament księżnej z klauzulą. Ostatnim jej życzeniem było przekazanie kwoty 10.300 florenów w poczet gimnazjum. Dzięki temu gimnazjum przetrwało właściwie, z przerwą, do dziś. Mimo wielokrotnych prób przeniesienia do Koszalina czy Kołobrzegu. Najstarsza wzmianki o przebudowie gimnazjum pochodzą z 1706 r. Wówczas budynek gimnazjum został odremontowany, a w miejscu szpitala miejskiego, w czasie przebudowy w 1855-56 powstała po zachodniej stronie aula. Szczególne miejsce w auli stanowił odrestaurowany obraz ks. Jadwigi, założycielki gimnazjum. W międzyczasie szpital w postaci hospicjum zostaję przeniesiony w miejsce dzisiejszego szpitala.
User avatar
człowiek widmo
Posts: 738
Joined: 04 May 2005, 22:00

Post by człowiek widmo »

Źródełko można prosić? 8)
User avatar
LUCEK
Posts: 332
Joined: 04 Mar 2005, 13:57
Contact:

Post by LUCEK »

simone wrote:Źródełko można prosić? 8)
Właśnie, można poprosić
tarabuka
Posts: 11
Joined: 21 Jul 2007, 17:19

ZRÓDŁO

Post by tarabuka »

BIBLIOGRAFIA
- wszystkie współczesne przewodniki o histori Szczecinka, oraz o książki o histori pomorza oraz niemiecki przewodnik z 1909 wydany w Lipsku.
- źródła interenetowe,i własne wnioski.
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Re: Dyskusja na temat histori miasta

Post by ziom »

tarabuka wrote: W 1640 ufundowała w Szczecinku gimnazjum, które było II na pomorzu zachodnim, po Stargardzie Szczecińskim.
Nasuwaja mi sie pewne watpliwosci jak traktowac historie Pomorza przed 1945, jako Pomorze Zachodnie, poprawne politycznie, czy tez Pomorze jako takie, jako region lezacy w granicach panstwa niemieckiego. Przyjmujac za wlasciwy obszar "Pomorza Zachodniego", Hedwig Gymnasium bylo trzecim, po szczecinskim i stargardzkim(1633). Jesli jednak mowimy o calym Pomorzu, to miedzy szczecinskim, a szczecineckim gimnazjum powstaly szkoly gimnazjalne w Greifswaldzie, Stralsundzie i Stargardzie.
Last edited by ziom on 13 Aug 2007, 22:16, edited 1 time in total.
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Post by bronx »

tylko Pomorze, Pomorze jako całość, twór Pomorze Zachodnie czy Pomorze Gdańskie to jakaś słowna masakra od której dostaję gęsiej skórki. Pomorze jest jedno: od Bardo na zachodzie do Leborka i Bytowa na wschodzie, Gartz i Pyrzycami na południu, z wyspami Rugia, Uznam i Wolin ze stolicą regionu w Hanzeatyckim mieście Szczecinie.

To jest jedyna poprawna politycznie na tym portalu definicja pomorza. :P
Stach
Posts: 3717
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

hehe

Post by Stach »

Ruszyłem d... i zajrzałem do 22 tomu Wielkiej Encyklopedii PWN, trzydziestotomowej. W największym skrócie i z własnymi uzupełnieniami:

Pomorze (nazwa powstała najpóźniej w początkach XI w.) to REGION geograficzno-historyczny nad Morzem Bałtyckim, obecnie głównie w Polsce, częściowo w Niemczech. W tym sensie B. ma rację. Ale...

Ponieważ jednak historia zachodniej i wschodniej części obecnie polskiego Pomorza przebiegała odmiennie, przyjęto używać nazw dwóch TERYTORIÓW historycznych: Pomorze Gdańskie (rzadziej: Nadwiślańskie lub Wschodnie) oraz Pomorze Zachodnie (rzadko: Nadodrzańskie).

Warto dodać, że termin "Pomorze Środkowe" nie ma uzasadnienia historycznego; nazwa ta występuje niejako "oficjalnie", głównie w mediach.
[/i]
User avatar
izywec
Posts: 716
Joined: 03 Apr 2007, 20:36
Location: 78-132 GRZYBOWO k/KOŁOBRZEGU

Post by izywec »

Podejrzewam, że termin "Pomorze Środkowe" bardzo leży urzędnikom byłego Urzędu Wojewódzkiego i to oni forsują ten termin bo może da się na nowo utworzyć dla nich ciepłe posadki. :)
Izydor Węcławowicz

[Verum].... nuli enim nisi audiituro dicendum est.
Lucii Annaei Senecae
Prawdę....należy mówić tylko temu, kto chce jej słuchać. L. A. Seneka
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Post by bronx »

Na temat tego pokreconego nazwnictwa jest cały olbrzymi wątek u naszych "kolegów po fachu" z forum dawnego Gdańska.

Można zobaczyć tutaj:

Forum Dawny Gdańsk
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Post by ziom »

W czasie trzebiatowskiego spotkania reformanckiego(Treptower Reformations-Landtages) w 1534 roku podjeto uchwale, w mysl ktorej, w kazdym miescie ma powstac szkola uczaca dzieci psalmow i piesni w jezykach niemieckim i lacinskim. Przyjmuje sie, ze szkola taka wkrotce powstal w Szczecinku, jednak pierwszy raz wspomniano o tym w protokole wizytacji kosciola(Kirchenvisitation-Protokol) w Gwdzie w roku 1570. Szkola miala charakter szkoly lacinskiej i wykladowcami byli teolodzy, ktorzy pozniej objeli funkcje pastorow.
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Re: Dyskusja na temat histori miasta

Post by ziom »

tarabuka wrote:Ostatnim jej życzeniem było przekazanie kwoty 10.300 florenów w poczet gimnazjum. Dzięki temu gimnazjum przetrwało właściwie, z przerwą, do dziś. Mimo wielokrotnych prób przeniesienia do Koszalina czy Kołobrzegu. Najstarsza wzmianki o przebudowie gimnazjum pochodzą z 1706 r. Wówczas budynek gimnazjum został odremontowany, a w miejscu szpitala miejskiego, w czasie przebudowy w 1855-56 powstała po zachodniej stronie aula. Szczególne miejsce w auli stanowił odrestaurowany obraz ks. Jadwigi, założycielki gimnazjum. W międzyczasie szpital w postaci hospicjum zostaję przeniesiony w miejsce dzisiejszego szpitala.
Byly trzy testamenty Jadwigi, pierwszy z 4.10.1645 roku, drugi z 10.1.1646 roku i trzeci, o ktorym wspominasz, z 8.03.1650. Suma 14000 Fl, nie byla suma pieniedzy przekazanych dla Gimnazjum, ale suma hipotetyczna majatku Suchania, z ktorego dochodu mialo utrzymywyc sie Gimnazjum. Proby przeniesienia szkoly nie powiodly sie poniewaz w w pierwszym testamenci ksieznej Jadwigi znalazla sie uwaga, ze w przypadku zamkniecia Hedwig Gimnasium w Szczecinku, dochody z Gut Zachan(Suchani) wraz z procentami maja zasilic szkole wyzsza w Helmstedt, tym samym przejecie uczniow nie mialoby wplywu na finanse szkol w Koszalinie czy Kolobrzegu.
Na dniach wrzuce jeszcze struktury Hedwig Gimnasium w pierwszym okresie jej dzialalnosci.
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Re: Dyskusja na temat histori miasta

Post by ziom »

tarabuka wrote:W międzyczasie Książe, zburzył cały zamek w Szczecinku, stawiając nowy na modłe neorenesansową.
Chcialem zalatwic sprawe przez pw, ale nie doczekalem sie, dlatego pisze moje uwagi tutaj.
tarabuka, piszac w poscie o budynku Kreissparkasse wymieniles style architektoniczne w jakim zbudowany zostal budynek PKO, piszac o Zamku uzyles okreslenia neorenesansowy, ktory dla mnie, chociaz nie jestem architektem, kojarzy sie raczej z historyzmem(jakies 300 lat pozniej). Wprawdzie klasyczny renesans(wloski) zakonczyl sie w 1600 roku, to czas budowy Urlicha((nie posiadam zdjec, rysunkow ani szkicow budynku), a w watku zamkowym pisales, ze Zamek przebudowal Philipp II, z kolei zrodla z ktorych korzystam mowia o barokowych przebudowach Zamku przez obu rezydentow), wskazuje na manieryzm niderlandzki lub polnocno niemiecki(1600-1660, ), ale jak najbardziej renesans.
Druga sprawa zupelnie bagatelna, odczytanie trzeciego testamentu Jadwigi mialo miejsce w Krolewcu 8.03.1656 roku, a nie jak napisales 1556, mozna sie pomylic.
Trzecia sprawa, to: " ...w tym czasie Szczecinek byl prawdziwa wsia, liczyl ok. 100-150 mieszkancow.." Szczecinek od 1310 roku posiadal prawa miejskie i ilosc mieszkancow nie ma tu znaczenia.
Pozdrawiam. ziom.
Last edited by ziom on 27 Aug 2007, 19:02, edited 1 time in total.
tarabuka
Posts: 11
Joined: 21 Jul 2007, 17:19

Przepraszam za niedbałosc poprawie sie :)

Post by tarabuka »

Przepraszam za niedbałość, ale dobrze ze ktos sie zna na tym lepiej i sie umie domyslic :). Przyznaję sie do błędów, ale naprawdę czytałem ten tekst wiele razy i niezauwazylem błędów. Niestety moze jakas wada wzroku, bynajmniej kazdy kto wpierw wyda jakoms ksiązke, jego ksiązka jest :P sprawdzana przez odpowiedni sztab polonistów. Wiec wybacz za błedy :P Poprawię sie. ps. jezeli chodzi o "gimnazjium ks. Jadwigi było II na pomorzu" ps przepraszam chcącą niedodałem "zach". Jeszcze jednego sie jak na moj wzrok dopatrzylem blędy ks. elzbieta zmarła na swiątkach w 1361, przez pomyłke wpisałem 1561. Jeszcze raz przepraszam i przepraszam :)
tarabuka
Posts: 11
Joined: 21 Jul 2007, 17:19

ps ciag dalszy

Post by tarabuka »

ps. jezeli chodzi o styleee tez przepraszam. To z przemęczenia napisałem zamiasr późnorenesansowy, neorenesansowy i rzeczywiscie :P to był by xix wieczny historyzm:P jezeli chodzi o moje komentarze o inne style tez przepraszam :] to moje luki z wiadomosci na temat histori sztuki, albo wspomniana juz wyzej wada wzroku hihi :D
User avatar
człowiek widmo
Posts: 738
Joined: 04 May 2005, 22:00

Post by człowiek widmo »

Tutaj zapytam.

Czy ktoś dysponuje informacjami o powierzchni księstwa szczecineckiego za panowania Warcisława V? Br. już mi wstępnie naświetlił, że mogło to być obszarowo zbliżone do przedwojennych powiatów Neu i Belgard. Z góry dziękuję za bardziej szczegółowe dane. :)
Bahnhofstraße
Post Reply